Dünya Aşı Haftası, aşıların toplum sağlığı üzerindeki hayatî etkisine dikkat çeken ve aşılanma oranlarını artırmayı amaçlayan, her yıl Nisan ayının son haftasında kutlanan küresel bir farkındalık haftasıdır.
Müdürlüğümüz Halk Sağlığı Başkanlığında görev yapan Halk Sağlığı Uzmanı Uzm. Dr. Öykü TURUNÇ sağlıklı toplum sağlıklı birey temelinde açıklamalarda bulundu: Aşılar, virüs ve bakteri gibi mikropların hastalık yapma özelliklerinden arındırılarak ya da bu mikropların salgıladığı toksinlerin etkilerini ortadan kaldırılarak geliştirilen, uygulandığı kişinin vücudunda o mikroba karşı bağışıklık oluşturan biyolojik ürünlerdir. Aşılar, kızamık, difteri, tetanoz, çocuk felci gibi hastalıkların yayılmasını önemli ölçüde azaltarak dünya genelinde milyonlarca hayatı kurtarmıştır. Aşılar sayesinde 1977 yılında çiçek hastalığı tüm dünyada tamamen yok edilmiştir. Ülkemizde, genişletilmiş bağışıklama programı sayesinde, kalıcı sakatlık ve ölüm ile seyredebilen çocuk felci vakası en son 1998 yılında görülmüştür.
Özellikle çocukluk çağında yapılan aşılar, ilerleyen yaşlarda karşılaşılabilecek ciddi sağlık sorunlarının önüne geçer. Örneğin, Hepatit B aşısı, karaciğer kanseri riskini, HPV aşısı rahim ağzı kanseri riskini azaltmaktadır. Bulaşıcı hastalıkların ve kanserlerin önlenmesi sayesinde, hastalıkların tedavisi için yapılacak yüksek sağlık harcamaları azalır, bu da sağlık sistemine ekonomik bir katkı sağlar. Aşılanmış çocuklar, bulaşıcı hastalıklar nedeniyle okuldan uzak kalmazlar. Bu durum, eğitimde sürekliliği sağlar ve çocukların akademik başarısını destekler.
Aşıların olumlu etkilerinin devam etmesi için toplumsal bağışıklama oranının belirli bir düzeyin üzerinde seyretmesi gerekmektedir. Yeterli sayıda birey aşılandığında, toplumda hastalıkların yayılma riski azalır. Bu, özellikle çeşitli sebepler ile aşılanamayan bireyler için ek bir koruma sağlar. Yani aşılandığımız zaman sadece kendimizi değil ailemizde, okulumuzda, iş yerimizde, toplumumuzda, hastalık ya da sağlık hizmetine erişememe nedeniyle aşılanamamış olanları da korumuş oluruz.
Son yıllarda tüm dünyada olduğu gibi, ülkemizde ve şehrimizde de aşıyla önlenebilen hastalıkların uzun yıllardır görülmüyor olmasının da etkisiyle, aşı konusunda kimi zaman aşı reddine kadar varabilen, daha çok bilgi eksikliğine veya yanlış bilgilere bağlı oluşan, kimi tereddüt ve kuşkular gözlemlemekteyiz. Peki nedir aşı tereddüdü? Aşı tereddüdü, hiç şüphe duymadan tüm aşıları kabul etmekten başlayarak, tüm aşıları reddetmeye kadar değişen bir tutumdur. Aşı tereddüdü olan bireyler hem kendileri hem de çocukları için aşıları yaptırsa da çekince duyabilir, bazı aşıları geciktirebilir, bazılarını erteleyebilir ve bazı aşıları reddedebilir. Aşı tereddüdünün arkasında birçok farklı neden bulunabilir. Aşılar ile ilgili özellikle internette yer alan yanlış bilgiler, dini veya felsefi inançlar, aşıların güvenliği veya etkinliği hakkında şüpheler ve kişisel veya ailevi sağlık kaygıları bu nedenler arasındadır. Ancak, bu kararların sonuçları sadece aşı reddini tercih eden bireylerle sınırlı kalmaz; geniş çapta toplumsal etkilere de sahiptir. Aşı reddi, kızamık, boğmaca ve difteri gibi hastalıkların yeniden yayılmasına neden olabilir. Bu hastalıklar, aşılama oranlarının düşmesiyle birlikte, birçok ülkede tekrar ortaya çıkmış ve salgınlara yol açmıştır. Yeterli sayıda kişi aşılanmadığında, toplum bağışıklığı zayıflar ve hastalıklar daha kolay yayılır. Bu, özellikle kanser hastaları gibi bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler ve çocuklar için büyük bir tehdittir. Hastalıkların artması ve salgınların kontrol altına alınması için gereken ekonomik kaynaklar, toplum ve devlet için ciddi maliyetlere neden olur.
Sağlıklı yaşamak her çocuğun hakkıdır ve çocukların sağlıklı olabilmesi için aşılanmaları çok önemlidir. Bu sebeple ebeveynlerimizin aşı ile ilgili bir karar verirken aşılar hakkında doğru ve güvenilir kaynaklara ulaşması, aşılar ile ilgili tereddütleri varsa bu durumu çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanları, aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanları ile görüşmeleri hem ailelerinin sağlığı için hem de toplum sağlığı için önemli bir adımdır. Aşılar ile ilgili güvenilir bilgilere ulaşmak isteyen vatandaşlarımız, Sağlık Bakanlığımızın “asi.saglik.gov.tr” internet adresini kullanabilir.
Mazıdağı Fosfatspor maç öncesi aşıya dikkat çekmek için İl Sağlık Müdürlüğüne ait “Her Şeyin Başı Sağlık, Sağlığın Başı Aşı” pankartını açtı. Mardin İl Sağlık Müdürümüz Uzm. Dr. Saffet YAVUZ da: ‘’Dünya Aşı Haftası etkinlikleri vesilesi ile Mazıdağı Fosfatspor ile beraber olduğumuz bu anlamlı günde, aşıların insan ve toplum sağlığı üzerindeki olumlu etkilerine dikkat çekmek istedik. Mazıdağı Fosfatspor’u şampiyonluğu için kutlar, İlimizde böylesi başarıların devam etmesini temenni ederim.’’ dedi.
