Tüberküloz halen dünya genelinde önemli bir halk sağlığı problemidir.
Dünya nüfusunun yaklaşık üçte biri verem mikrobu ile enfektedir. Bu insanların %10’unda yaşamlarının bir döneminde verem hastalığının ortaya çıkacağı düşünülmektedir.
Tüberküloz erkeklerde kadınlardan daha sık görülmektedir ve çoğunlukla ekonomik olarak üretken yaş grubundaki erişkinleri tutmaktadır.
Tüberküloz, enfeksiyon hastalıklarından ölümlerde HIV’den sonra ikinci en önemli ölüm nedenidir. Tedavi edilmezse tüberkülozlu hastalarda ölüm oranı yüksektir. Yapılan çalışmalarda tedavi edilmeyen balgam yayması pozitif olan akciğer TB olgularının %70’inin 10 yıl içinde hayatını kaybettiği saptanmıştır.
Tüberküloz, dünya genelinde en çok ölüme yol açan 10 nedenden birisidir. Aynı zamanda, tek bir bulaşıcı ajandan ölümlerde en üst sırada gelmektedir. DSÖ Raporuna göre 2016’da 1,7 milyon insan tüberkülozdan hayatını kaybetmiştir (HIV+TB hastalarında 0,4 milyon ölüm bu sayının içindedir).
BCG aşısı özellikle çocuklarda kanla yayılan ve ağır seyreden verem hastalığını önlemede çok etkilidir.
Ülkemizde BCG aşısı doğumdan sonra 2. ayını bitiren bebeklere aile sağlığı merkezleri ve verem savaşı dispanserlerinde ücretsiz olarak yapılmaktadır.
Aşı zamanı geçirilirse, 6 yaşa kadar yapılabilir, ancak bu durumda önce tüberkülin deri testi (TDT-PPD) yapılması gerekir.
Verem kaynağı, tedavi görmemiş aktif akciğer ve gırtlak (larinks) veremi olan hastalardır.
Hasta insanlardan öksürme hapşırma ile ortama yayılan mikrobun solunum ile alınması sonucu bulaşır. Tedavi ile ortalama 2-3 haftada bulaştırıcılık büyük oranda yok olur.
VEREM HASTALIĞININ BULGULARI:
-Halsizlik, İştahsızlık, kilo kaybı, gece terlemesidir.
-Akciğer belirtileri ise; Öksürük, balgam, öksürükle kan tükürme, göğüs-sırt-yan ağrısı, nefes darlığıdır. İki-üç haftadan uzun süren öksürükte veremden şüphelenmek gerekir.
-Balgamda verem mikrobunun görülmesi ya da kültürde üremesi teşhisi kesinleştirir.
VEREM HASTALIĞININ TEDAVİSİ
-Toplum Sağlığı Merkezi Verem Savaşı Dispanseri Birimlerinde (VSD) veremin teşhis ve tedavisi ücretsizdir.
-Tedavinin dispanserde ya da hastanede başlanması gerekir. Aylık takiplerinin de dispanserde yapılması uygundur. Tedaviyi sonlandırana kadar özenle sürdürmek gerekir.
-Tedavide kullanılan bütün ilaçlar verem savaşı dispanserlerinden ücretsiz verilir.
-Tedavide verilen ilaçların düzenli içilmesi çok önem taşır. Çünkü hastaların bir kısmı tedaviyi terk etmekte ve toplumda basil saçmayı sürdürmektedirler.
-Hastanın ilaçlarını içtiğinden emin olmak için her doz ilacı bir sağlık personelinin gözetiminde içirtmek en uygun yoldur. Buna doğrudan gözetimli tedavi (DGT) denilir.